Οι ταινίες του Walt Disney έχουν συνδεθεί με όμορφες στιγμές της παιδικής μας ηλικίας. Οι νέες γενιές συνεχίζουν να τις παρακολουθούν με τον ίδιο ενθουσιασμό. Τι είναι αυτό που τις καθιστά διαχρονικές και συνεχίζουν να συναρπάζουν το κοινό?
Ας εξετάσουμε μία από τις αγαπημένες μου, την "Ποκαχόντας".
Η ταινία διαδραματίζεται στη σημερινή Βιρτζίνια των ΗΠΑ στις αρχές του 1600, όπου κατοικούσε η φυλή Powhatan. Ήταν μια κοινωνία άρρηκτα συνδεδεμένη με τη φύση και διέθετε τρομερούς πολεμιστές. Κόρη του αρχηγού ήταν η Ποκαχόντας.
Την εποχή εκείνη καταφθάνουν στην περιοχή ο κυβερνήτης Ράτκλιφ και το πλήρωμά του με σκοπό την αναζήτηση χρυσού. Στα μάτια τους οι ντόπιοι δεν είναι τίποτα άλλο, παρά βάρβαροι και απολίτιστοι. Θεωρούν ότι είναι εύκολο να τους αντιμετωπίσουν σε περίπτωση που εμποδίσουν το έργο τους.
Αφού στήνουν τη βάση, άρχιζουν το σκάψιμο και ο Τζον Σμιθ, μέλος του πληρώματος και αρχηγός της αποστολής βρίσκει ευκαιρία να εξερευνήσει την άγρια φύση. Στο διάβα του συναντάει την Ποκαχόντας και εκεί ξεκίναει η ιστορία. Οι δύο νέοι ερωτεύονται και συναντιούνται καθημερινά. Η Ποκαχόντας τον ξεναγεί στα δάση, στα βουνά και στα ποτάμια και μέσα από τα τραγούδια της αναδεικνύει τον τρόπο σκέψης της φυλής της τονίζοντας τη σημαντική σύνδεση του ανθρώπου με τη μητέρα γη. Τον πηγαίνει στη γρια ιτιά, η οποία συμβουλεύει την Ποκαχόντας για τις αποφάσεις της ζωής της. Η αιωνόβια ιτιά αποτελεί το υπέρτατο σύμβολο δεσμού του ανθρώπου με τη φύση και μας υπενθυμίζει ότι οφείλουμε να αφουγκαζόμαστε τον παλμό της.
Ακολουθούν σοβαρές εντάσεις με αιτία τον δεσμό τους και ο Τζον Σμιθ καταλήγει αιχμάτωλος των Ινδιάνων. Τότε, η Ποκαχόντας πείθει τον πατέρα της να τον ελευθερώσει για να κάνουν ανακωχή. Ο Άγγλος κυβερνήτης Ράτκλιφ, ο οποίος ήταν κατά της ειρήνης μεταξύ των δύο λαών, θυμώνει και επιχειρεί να σκοτώσει τον αργηχό των Powhatan. Τότε ο Σμιθ μπαίνει στη μέση, δέχεται τον πυροβολισμό και τον σώζει. Στο τέλος ο Σμιθ αναχωρεί για την πατρίδα του για να αναρρώσει και ο Ράτκλιφ για να δικαστεί για τα αποτρόπαια εγκλήματα εις βάρος των ντόπιων.
Το σενάριο έξυπνο και διαχρονικό, πραγματεύεται θέματα πιο επίκαιρα από ποτέ. Τα τραγούδια άκρως συγκινητικά, αναδεικνύουν τη σημαντικότητα του σεβασμού προς τη φύση και τους άλλους πολιτισμούς.Το παιδικό ξεδιπλώνει, με ένα φαινομενικά αθώο τρόπο, τις κτηνωδίες που έλαβαν χώρα απέναντι στους ντόπιους και στον φυσικό πλούτο της περιοχής κατά τη διάρκεια της απόβασης των Άγγλων στην Αμερική.
Θαρρείς απολίτιστη είμαι, στα μέρη που έχεις πάει είδες πολιτισμό?
Μα γιατί θεωρείς πώς οι άγριοι είμαστε εμείς?
Τι έχεις στο μυαλό σου αγνοώ ... Αγνοώ...
Θαρρείς αυτήν την γη πως την ορίζεις σαν να 'ταν κάτι άψυχο, νεκρό?
Μα κάθε πέτρα ή δέντρο που γνωρίζεις κρύβει μέσα του ένα πνεύμα ζωντανό!
Θαρρείς πως άνθρωποι είναι όσοι έχουν μονάχα την δική σου την μορφή?
Μα αν ακολουθήσεις έναν ξένο, θε να δεις ό,τι δεν είχες φανταστεί!
Έχεις δει ποτέ σου μαύρους αετούς που ορμούν? Ρωτάς γιατί ο λύκος αλυχτά?
Τραγουδάς ποτέ του δάσους τα σημάδια?
Με τα χρώματα του ανέμου εσύ πετάς?
Με τα χρώματα του ανέμου εσύ πετάς?
Κρυφά του δάσους πάρε μονοπάτια, δοκίμασε γλυκούς καρπούς της γης
Βουτήξου μες τα πλούτοι αυτής της φύσης και το κέρδος μην ζητάς αλλού να βρεις.
Αδέλφια μου η βροχή και το ποτάμι, παρέα μου τα άγρια πουλιά
Και όλοι ενωμένοι προχωράμε σε έναν κύκλο στης ζωής την αγκαλιά
Αν κάψεις ένα δέντρο, κόβεις μια ζωή, μια γλυκιά ζωή.
Και ποτέ σου δεν θ' ακούσεις αετούς να ορμούν!
Τι και αν είμαστε ερυθρόδερμοι ή λευκοί?
Μας χρειάζονται οι φωνές αυτού του δάσους και τα χρώματα του ανέμου στην ψυχή!
Και αν κρατάς όλη την γη, θα ναι χώμα επειδή ... λείπουν χρώματα του ανέμου στην ψυχή.
Η Πακαχόντας ή αλλιώς Matoaka ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Γεννήθηκε το 1596 και πέθανε το 1617. Σε γενικές γραμμές η ταινία κινουμένων σχεδίων ακολουθεί την ιστορία, αλλά η πλοκή είναι λίγο διαφορετική.
Το 1607 κατέφθασαν στη σημερινή Βιρτζίνια Άγγλοι άποικοι και ίδρυσαν το Τζέιμσταουν,την πρώτη αγγλική αποικία στην Αμερική. Κατά τη διάρκεια της εγκατάστασής τους διαδρασματίστηκαν σκληρές μάχες μεταξύ αποίκων και ντόπιων. Σε μία από αυτές ο Άγγλος Τζον Σμιθ αιχματωλίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Η Ποκαχόντας, κόρη του αρχηγού των Ινδιάνων σε ηλικία 13 ετών τον βοήθησε να απελευθερωθεί. Οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν με μεγάλη ένταση και αρρώστιες, όπως η ευλογιά, στοίχισαν τη ζωή πολλών ανθρώπων. Τον χειμώνα του 1609-10 η κατάσταση επιδεινώθηκε και οι Άγγλοι ήταν έτοιμοι να αποχωρήσουν για πάντα. Όμως το καλοκαίρι του 1610 ο βαρόνος De La Warr έφτασε στην περιοχή και αναδιοργάνωσε την αποικία. Μαζί του ήταν και ο Τζον Ρολφ, ο οποίος καλλιέργησε την πρώτη φυτεία καπνού στη Βιρτζίνια, πράγμα που αποτέλεί μέχρι σήμερα τον βασικό πυλώνα βιοπορισμού και ανάπτυξης της οικονομίας της περιοχής. Οι Άγγλοι, θέλοντας να διαπραγματευτούν μόνιμη ειρήνη με τους ντόπιους αιχμαλώτισαν την Ποκαχόντας. Κατά το διάστημα της ομηρίας της έμαθε την αγγλική γλώσσα, τα βρετανικά έθιμα, ασπάστηκε τον χριστιανισμό και ερωτεύτηκε τον Ρολφ. Οι Ινδιάνοι αποδέχτηκαν τους όρους της ειρήνης και το ζευγάρι παντεύτηκε με τις ευχές των δύο πλευρών. Το 1615 ήρθε στον κόσμο το πρώτο τους παιδί και αναχώρησαν για την Αγγλία. Η Ποκαχόντας ήταν πολύ δημοφιλής και αγαπητή στους κύκλους της υψηλής βρετανικής κοινωνίας. Τον Μάρτιο του 1617 θα γυρνούσαν στη Βιρτζίνια, αλλά μία μέρα πριν το ταξίδι η Ποκαχόντας πέθανε πιθανόν από ευλογιά. Ο Ρολφ επέστρεψε μόνος του και μετά από 5 χρόνια δολοφονήθηκε σε μια επίθεση από Ινδιάνους. Ο γιος τους όταν μεγάλωσε εγκατάσταθηκε στη Βιρτζίνια ως μόνιμος κάτοικος.
Πηγές: wikipedia.org, huffingtonpost.gr, header photo: disney.fandom.com, photos: maxmag.gr
Η Ραλού Βλαχοπούλου είναι εκπαιδευτικός με εμπειρία στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Χαρτογραφεί την Ελλάδα με την εταιρία ROUTE και αρθρογραφεί στο Blog My-ROUTE. Από το 2014 είναι συνδιοργανώτρια του παραθαλάσσιου αγώνα δρόμου WAVE running.
Follow us: