Κάποια όνειρα δεν θέλεις να πραγματοποιηθούν ποτέ. Να βρίσκεσαι στη μέση του δάσους και να τυλίγεσαι στις φλόγες είναι σίγουρα ένα από αυτά. Την Τρίτη το μεσημέρι , στις 27 Αυγούστου, περπατούσαμε παραλιακά προς το Δέλτα του Νέστου όταν ξαφνικά είδαμε καπνούς σε κοντινή απόσταση. Επικοινωνήσαμε άμεσα με το πυροσβεστικό τμήμα της Πολεμικής Αεροπορίας και με την πυροσβεστική για να ενημερώσουμε για το συμβάν.
Πριν 2 χρόνια ήμουν μάρτυρας μιας ακόμη πυρκαγιάς, πολύ μικρότερης σε ένταση. Κινηθήκαμε άμεσα, σπεύσαμε στο σημείο με τον Δημήτρη Τσακιράκη και οι δυο μας σβήσαμε με αυτοσχέδια μέσα την φωτιά πριν προλάβει να επεκταθεί.
Βασιζόμενος στον χάρτη που δημιούργησα για τις ανάγκες του αγώνα WAVE running*, έδωσα πληροφορίες για τοποθεσία της φωτιάς και για τον τρόπο που θα προσεγγίσουν οι επίγειες δυνάμεις της πυροσβεστικής.
*Το WAVE running είναι ένας παραθαλάσσιος αγώνας δρόμου 28 χιλιομέτρων, τον οποίο διοργανώνουμε τα τελευταία 6 χρόνια και διεξάγεται εξολοκλήρου στην ακτογραμμή του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Νέστου (παραλία Κεραμωτής – Αβδήρων). Με το μήνυμα «Τρέχουμε για καθαρές παραλίες» και με τις δράσεις που διοργανώνουμε, προσπαθούμε να ενισχύσουμε την περιβαλλοντική συνείδηση και να προβάλλουμε τη φύση και τον πολιτισμό του τόπου μας.
Η ανταπόκριση των πυροσβεστικών δυνάμεων ήταν άμεση. Σε 10’ λεπτά έφτασε το πρώτο αεροπλάνο PZL M-18B και πραγματοποίησε ρίψη νερού. Σε εκείνο το σημείο αντιληφθήκαμε ότι η απειλή για ανάπτυξη της εστίας ήταν σοβαρή. Ακολούθησε και 2ο αεροπλάνο και συνολικά πραγματοποιήθηκαν 4 ρίψεις.
Παράλληλα, κατέφθασαν και 2 πυροσβεστικά οχήματα από τη Χρυσούπολη. Το αποτέλεσμα της άμεσης κινητοποίησης και της συνεργασίας μεταξύ πολιτών και σωμάτων ασφαλείας ήταν η φωτιά να κατασβεστεί, πριν προλάβει να επεκταθεί στο δάσος. Συνολικά κάηκαν 10 στρέμματα χορτολιβαδικής έκτασης , όπου ευτυχώς υπήρχαν μικρές απώλειες έμβιων όντων και φυτών.
Το Μέγα Δάσος αποτελεί έναν από τους τελευταίους παρθένους οικοτόπους στην Ευρώπη με τόσο πλούσια βιοποικιλότητα, όπου ζει πλήθος σπάνιων – απειλούμενων ειδών. Συγκεκριμένα, συναντάμε 300 είδη πτηνών, 30 είδη αρπακτικών, 11 είδη αμφιβίων και 21 είδη ερπετών. Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτεινόταν σε 130.000 στρέμματα, μετά τις πυρκαγιές κατά την περίοδο του εμφυλίου και τις εκχερσώσεις που ακολούθησαν, απέμειναν περίπου 4.500 στρέμματα, τα οποία βρίσκονται υπό καθεστώς υψηλής προστασίας.
Ακόμη και σε αυτή τη στενή λωρίδα άγριας φύσης νιώθεις μικρός και χαμένος! Τα πανύψηλα δέντρα τυλιγμένα με τα αναρριχώμενα φυτά προκαλούν δέος και θαυμασμό, έχεις την αίσθηση ότι βρίσκεσαι στη ζούγκλα.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να έρθουμε στο φλέγον ζήτημα της φωτιάς του Αμαζονίου. Από το 1998 έως το 2005 η αποψίλωση του τροπικού δάσους του Αμαζονίου ήταν πάνω από 15.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κάθε χρόνο, με την κορύφωση να σημειώνεται το 2004, όταν χάθηκαν πάνω από 27.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικών εκτάσεων. Σήμερα, το τροπικό δάσος εκτιμάται ότι καλύπτει περίπου 3.330.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, 81,4 τοις εκατό της έκτασης που κάλυπτε το 1970.
Τον προηγούμενο χρόνο η έκτασή του μειώθηκε κατά 26.130 τετραγωνικά χιλιόμετρα εξαιτίας της αποψίλωσης. Από Ιανουάριο 2019 μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 71.497 πυρκαγιές, αριθμός κατά 82% αυξημένος σε σχέση με την περσινή περίοδο.
Ανατριχιαστικό, αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της καταστροφής.
Η τροπική βλάστηση έχει τη δυνατότητα γρήγορης ανάκαμψης. Η περιοχή σε κάποια χρόνια θα καλυφθεί από δέντρα και φυτά. Αυτό που είναι μη αναστρέψιμο, είναι η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας. Είδη ζώων και φυτών που ζούσαν στην περιοχή δε θα επανέλθουν. Η σημαντικότητα ενός οικοσυστήματος δεν εξαρτάται μόνο από την έκταση του πράσινου αλλά από τα είδη που ευδοκιμούν σε αυτό.
Δεν μπορώ να φανταστώ πως ένιωσαν οι αυτόχθονες όταν έβλεπαν το δάσος που τους έδινε ζωή να καίγεται, τα ζώα να τρέχουν κατατρομαγμένα και φλεγόμενα προς κάθε κατεύθυνση και οι κατοικίες τους να γίνονται στάχτη.
Δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης μεταξύ μας. Εμείς δεν εξαρτόμαστε από το παραποτάμιο δάσος του Νέστου. Μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτό. Η ζωή, όμως, εκατομμυρίων ανθρώπων και ζώων είναι συνδεδεμένη με τον πνεύμονα του κόσμου, τον Αμαζόνιο.
Αναρωτιέμαι πώς νιώθουν. Απογοήτευση, πόνος, οργή, απορία, προδοσία είναι οι πρώτες λέξεις που μου έρχονται στο μυαλό.
Τραγική ειρωνεία, να είσαι από τους κορυφαίος κυνηγούς στον κόσμο, αλλά να μην μπορείς να κυνηγήσεις τον αόρατο εχθρό, τις μεγάλες δυνάμεις, τον εκ προ μελέτης δολοφόνο της φυλής σου.
Στις “αναπτυγμένες” κοινωνίες έχουμε θορυβηθεί για την κλιματική αλλαγή και μιλάμε για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, για κατασκευές φιλικές προς το περιβάλλον, για βιοκλιματικά σπίτια, για ανακυκλώσιμα υλικά, για υβριδικά αυτοκίνητα κλπ.
Τι αξία έχουν όλα αυτά γι αυτούς τους ανθρώπους είναι χαμένοι μέσα στα δάση? Καμία!
Εν έτει 2019 κάνουμε μαθήματα οικολογίας στις δυτικές κοινωνίες που ζουν στο μπετόν και τους ρύπους. Σε κοινωνίες που φαντασιώνονται μια ζωή μέσα στη χλιδή και το χρήμα. Δεν βλέπουν μπροστά, μακριά ή δίπλα τους. Μπορώ να έχω μια αυτοκίνητο 6.500 κυβικά για τις βόλτες μου τις Κυριακές, άλλο ένα για την καθημερινότητα και ένα για την γυναίκα μου? Μπορώ να έχω ένα σπίτι 300τμ με 5 κλιματιστικά, 5 ψυγεία, 2 κουζίνες και μια πισίνα? Μπορώ να έχω μια μεζονέτα εξοχικό με άλλα τόσα? Ας βάλουμε στο λογαριασμό και βοδινό κρέας για το κυρίως πιάτο ημέρας. Και εκτινάσσονται οι ενεργειακές ανάγκες στα ύψη, με αποτέλεσμα να μη μας φτάνει η ενέργεια, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, το νερό.
Ε και? Θα τρυπήσουμε το έδαφος, θα κάψουμε τα δάση, θα πάρουμε νερό από τρίτες χώρες.
Η πυρκαγιά στο Δέλτα του Νέστου δεν μου γέννησε τα παταπάνω ερωτήματα, σίγουρα όμως μου τα έκανε πιο έντονα. Έκανε πιο δυνατή την φωτιά που καίει μέσα μου για τον κόσμο που ζω και τον δρόμο που έχει χαράξειη ανθρωπότητα.
Θα κλείσω, όμως, με το θετικό κομμάτι. Η περιοχή, όπου απολαμβάνω τρέξιμο στην παραλία, παιχνίδια στη θάλασσα και όμορφες στιγμές με φίλους, παραμένει ως έχει. Η διαφύλαξη αυτού του επίγειου παράδεισου ήταν μια γιορτή και τη γιορτάσαμε στον πυρήνα του δάσους, στο κέντρο της γης!
Η χαρά για τη συμμετοχή μας στην αντιμετώπιση της καταστροφής ήταν ανυπολόγιστη. Δώστε σημασία σε όσα συμβαίνουν γύρω σας και μη μένετε αμέτοχοι. Η συμβολή σας μπορεί να είναι σωτήρια!
-Ηλίας Γερμαντζίδης-
Εγγραφείτε στο newsletter μας!
Με την εγγραφή σας αποδέχεστε τους Όρους Χρήσης
